Tìm Hiểu Và Mua Trà Shan Tuyết Cổ Thụ 100 Năm Tuổi

Trà Shan Tuyết – Tất Tần Tật Thông Tin Về Trà Shan Tuyết Cổ Thụ

     Trà shan tuyết hay chè shan tuyết là loại trà được làm từ một giống trà cổ phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía bắc của Việt Nam. Khác với những cây chè thấp bé thông thường, những cây chè này cao lớn, bản lá dày và lớn, có những lông mao trắng như tuyết bao phủ bề mắt lá nên nó còn được gọi là chè tuyết .

     Trước đây, các thương lái người Trung Quốc rất ưa thích loại chè này bởi nó là nguyên liệu chính làm nên bạch trà có giá trị vô cùng lớn. Hiện nay, các doanh nghiệp trong nước đã và đang đẩy mạnh phát triển thương hiệu trà shan tuyết cổ thụ, để tận dụng nguồn tài nguyên vô cùng quý giá này.

1. Trà shan tuyết là gì? Trà shan tuyết khác những loại trà khác như thế nào?

    Trà shan tuyết là một trong những loại trà thuộc dòng trà xanh, tên khoa học là Camellia taliensis (người miền Bắc hay gọi là chè tuyết hay chè shan tuyết), đây là loại cây mọc hoang từ nghìn năm trước ở vùng núi phía Bắc nước ta.

     Từ “shan” theo tiếng Hán có nghĩa là núi, “tuyết” ý chỉ lớp lông tơ có trên búp trà trắng buốt như tuyết, còn “cổ thụ” ý nói những cây chè shan tuyết cao lớn, có cây thân to 2 người ôm không hết, có tuổi thọ lên đến hàng trăm năm tuổi mà vẫn cho lá, búp đều đặn nên cây chè được ví như cây cổ thụ. Trà shan tuyết cổ thụ sau khi chế biến thành những cánh trà khô, khi pha sẽ có màu vàng óng, sánh như mật, hương thơm đặc trưng không lẫn vào đâu được, cùng với đó là vị chát dịu kèm hậu ngọt sâu lắng.

     Không như những cây chè khác như chè Thái Nguyên, chè Bảo Lộc Lâm Đồng,…cây chè shan tuyết cao to hơn hẳn, có những gốc 300 năm tuổi thân cây to đến 2 – 3 người ôm, cao hàng chục mét. Đặc biệt, những búp trà shan tuyết mập mạp, màu trắng xám, được bao phủ bởi một lớp lông tơ mịn, khi chế biến xong cánh trà sẽ giòn, pha ra nước có màu vàng óng rất đẹp, hương vị thì ngai ngái mùi khói bếp, đượm đà đến nước thứ 3 thứ 4 uống vẫn ngon.

Có thể bạn chưa biết…

Cây chè shan tuyết đã có từ rất lâu rồi, lâu đến nỗi không ai biết rõ là nó có từ khi nào. Một lần lên bản Bẹ, tôi bắt gặp một cụ bà nay đã ngoài 80, cụ khỏe cực, cụ chia sẻ là nhờ uống trà shan tuyết mỗi ngày rồi làm lụng, vậy mà khỏe re, không thấy bệnh tật gì, cụ nói ở đây người ta có tuổi thọ trên 90 tuổi là điều bình thường…Khi hỏi về những cây chè cổ thụ, cụ bảo: “Những cây chè ở đây có lâu lắm rồi, từ mấy đời ông bà. Từ khi sinh ra đã thấy những cây chè sừng sững trước nhà, nó cứ vậy mà sống, không cần phải tưới tiêu, phun thuốc này kia gì cả, hằng ngày ra hái lá trà đi nấu uống, người thanh mát, tỉnh táo mà không thấy bệnh vặt gì cả.”

2. Khu vực phân bố trà shan tuyết cổ thụ

     Cây trà shan tuyết phân bố khá rộng, gần như các tỉnh miền núi đông bắc tới tây bắc nước ta đều có loại trà này. Tuy nhiên hiện nay có 3 nơi được đầu tư phát triển thương hiệu trà shan tuyết bài bản nhất đó là Sơn La với vùng trà Tà Xùa, Yên Bái với vùng trà Suối Giàng và tỉnh Hà Giang với các vùng trà Lủng Phìn, Phìn Hồ.

     Ở mỗi nơi cây trà shan tuyết lại có đôi chút khác biệt, ví dụ như vùng trà Tà Xùa có vị trà “mạnh” hơn những vùng khác, vùng Lủng Phìn thì trà khô hơn vì đây là khu vực núi đá rất khan hiếm nước. 

2.1 Vùng chè shan tuyết Hà Giang

    Hà Giang không chỉ là điểm đến nổi tiếng với những dãy núi cao nghìn mét mà còn được biết đến với rừng chè cổ thụ trăm năm. Chè shan tuyết Hà Giang được xem là một trong những loại cây quý hiếm, cần được giữ gìn và phát huy…

     Nhắc đến loại trà cổ thụ có hương vị đặc biệt, được giới thưởng trà đánh giá cao và từng được các vị lãnh đạo nhà nước lựa chọn làm thứ thức uống chính trong buổi tiệc trà thân mật với nước bạn láng giềng Trung Quốc thì phải kể đến trà shan tuyết Hà Giang.

     Hương vị đặc trưng đó là tiền chát và hậu ngọt rất sâu nhưng vẫn mang 1 nét rất đặc trưng bởi hương thơm của nó. Bạn sẽ thấy cái chát dịu của trà xanh, cái đậm đà của vị trà truyền thống, lẫn một chút mùi khói bếp ngai ngái, hòa quyện với hương thơm man mác, ngòn ngọt của cây cỏ.

2.2 Vùng chè Suối Giàng – Yên Bái

     Suối Giàng – địa danh thuộc xã Suối Giàng, Văn Chấn, Yên Bái. Xã Suối Giàng nằm ở độ cao 1400 mét so với mực nước biển nên có khí hậu mát mẻ, trong lành. Trung tâm của xã nằm ở khu vực rừng núi hiểm trở, quanh co bởi những vách đá và rừng nguyên sinh. Không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp nên thơ, núi rừng hùng vĩ mà từ lâu nay, đây là địa danh nổi tiếng nhờ loại chè shan tuyết Suối Giàng hàng trăm năm tuổi.

     Vào những năm 1960 những nhà nghiên cứu của Việt Nam và thế giới đã xác định được độ tuổi của những cây chè cổ thụ, những cây 100 năm tuổi thì hằng hà sa số, có những cây đến tận 300 năm, có cây hơn 400 năm tuổi mà vẫn trường tồn vẫn cho búp đều đặn, vẫn sinh sôi mãnh liệt. Chè cổ thụ Suối Giàng là một trong những loại trà tồn tại lâu đời nhất Việt Nam, gắng liền với bao thế hệ cha ông từ nhiều đời.

Truyền thuyết của người Mông kể rằng, một sớm có nàng tiên nữ đã đến đây và gieo loại hạt lạ xuống vùng đất này. Chẳng bao lâu sau, những hạt ấy nẩy mầm và mọc thành cây xanh tốt, tán cây ngày càng rộng, lá cây xanh ngắt to bằng nửa bàn tay, còn búp cây ngậm sương trắng như tuyết.

Khi ấy có một nhóm người Mông di cư đến đây, do loạn lạc đường xa, thiếu đồ ăn thức uống lại bị bệnh sốt rét hoành hành. Họ thấy cây xanh tốt lại mọc giữa chốn non cao liền hái lá cây ăn và kỳ lạ thay, sau khi ăn xong họ thấy tỉnh táo lạ thường.

Thấy vậy, họ liền lấy lá cây đun với nước suối uống. Ngày này qua ngày khác, chẳng mấy mà tất thảy mọi người đều hết sốt và khỏe khoắn trở lại. Cho là có trời cứu giúp, mọi người quyết định ở lại đây với loài cây lạ và đặt tên nơi này là Suối Giàng. Từ đó, cây chè shan tuyết đã gắn bó với cuộc sống của người dân nơi đây.

2.3 Vùng chè Tà Xùa – Sơn La

     Tà Xùa (Tà Sùa) là một xã thuộc huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La, đây cũng chính là nơi giáp ranh giữa hai tỉnh Sơn La và Yên Bái. Đỉnh Tà Xùa với độ cao khoảng 2800m so với mực nước biển, là một trong những ngọn núi cao nhất Việt Nam. Nơi đây nổi tiếng với các phượt thủ săn mây, khí hậu mát mẻ quanh năm, mây mù giăng kín lối, mờ mờ ảo ảo như trong truyện tranh. Ngoài ra không thể không nhắc đến đặc sản làm nên thương hiệu, chính là chè Tà Xùa – gọi đầy đủ là trà shan tuyết cổ thụ Tà Xùa.

     Cánh trà sau khi sao rất cứng cáp, săn chắc, hương vị trà Tà Xùa rất khác biệt, đượm đà hơn, màu nước sậm màu hơn không thể lẫn vào đâu được.

Chi tiết về các vùng trà shan tuyết cổ thụ các bạn có thể tham khảo ở những bài viết sau:

• Chè Tà Xùa – Đặc Sản Chè Yên Bái
• Những Điều Bạn Cần Biết Về Chè Suối Giàng
• Chè Hà Giang – Đặc Sản Núi Rừng Tây Bắc

3. Kỹ thuật trồng chè shan tuyết

(Lưu ý: đây là kỹ thuật trồng chè shan tuyết nhân giống từ những cây shan tuyết cổ thụ, những cây shan tuyết cổ thụ sẽ được để sinh trưởng hoàn toàn tự nhiên)

Kỹ thuật trồng chè shan tuyết trải qua 10 giai đoạn (Trích: Sở Nông Nghiệp Nông thôn tỉnh Hà Giang) như sau:

Chọn đất trồng

     Tầng đất phải dày trên 60cm, tơi xốp, thoát nước và giữ ẩm tốt, mực nước ngầm dưới 1m, độ pH từ 4 – 6, thích hợp nhất là đất có độ dốc từ 5 – 100, tối đa không dốc quá 250.

Mật độ, khoảng cách

• Vùng có độ dốc dưới 100: Mật độ trồng: 18.000 – 20.000 cây/ha. Khoảng cách: Hàng cách hàng 1,3 – 1,5m, cây cách cây 40 – 50cm.
• Vùng có độ dốc từ 10 – 200: Mật độ trồng: 15.000 – 17.000 cây/ha. Hàng cách hàng 1,5 – 1,7m, cây cách cây 40 – 50cm.
• Vùng có độ dốc trên 200, địa hình phức tạp, khí hậu đặc thù có thể trồng phân tán từ: 2.500 – 3.000 cây/ha.

Làm đất và bón phân lót

• Làm đất: Đất trồng chè phải được thiết kế và chuẩn bị sớm từ tháng 9 – 10, phải dọn sạch cỏ dại, đào rạch hàng sâu 40cm, rộng 40 – 50cm theo đường đồng mức, sau đó bón phân lót.
• Bón lót: Lượng phân bón (tính cho 1ha): Phân chuồng hoai 20 – 30 tấn, phân lân supe 500kg. Đối với vùng địa hình phức tạp, khí hậu đặc thù bón 3 – 4 tấn phân chuồng hoai, 60 – 70kg phân lân supe.
• Cách bón: Trộn đều 2 loại phân với lớp đất mặt, bón theo rãnh đã đào trước khi trồng 1 tháng, bón xong lấp đất kín.

Thời vụ:

• Trồng bằng hạt vào tháng 11 – 12 dương lịch.
• Trồng bằng cành giâm vào tháng 2 và tháng 8.
• Thời vụ giâm cành vào tháng 2 – 3 và tháng 8 – 9.

Tiêu chuẩn cây giống:

     Chiều cao cây phải đạt từ 20cm trở lên, đường kính 3 – 4mm (đo cách gốc 5cm), có 6 – 8 lá thật. Cây giống phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, cơ sở sản xuất cây giống phải được cấp có thẩm quyền cấp phép hoạt động.

Hướng dẫn cách trồng:

• Trồng bằng cành giâm: Trồng mỗi hốc 1 – 2 cây, chọn những ngày trời râm mát hoặc sau khi trời mưa để trồng, khi trồng phải xé bầu nilon để cho rễ chè phát triển.
• Trồng bằng hạt: Gieo mỗi hốc 3 – 5 hạt thành cụm vòng tròn đường kính 15cm, hạt cách hạt 5cm, gieo xong lấp đất tơi dày 4 – 5cm, lấy rơm, rạ, cỏ khô phủ cho hàng chè một lớp dày vừa kín đất, rộng 40cm.

Hướng dẫn cách chăm sóc:

Trồng cây che bóng chắn gió:

• Đối với chè kiến thiết cơ bản phải trồng cây che bóng cùng lúc với khi trồng chè, cứ hai hàng chè phải có một hàng cây che bóng tạm thời, thường dùng loại cây cải tạo đất như cốt khí.
• Đối với chè kinh doanh: Cứ 20 hàng chè phải trồng một hàng cây che bóng lâu năm bằng cây keo lá chàm, keo tai tượng, muồng lá nhọn. Cây cách cây từ 8 – 10m (nên trồng trước khi trồng mới chè).

Trồng dặm:

     Tiến hành trồng dặm những chỗ mất khoảng ngay từ năm đầu và năm thứ hai sau trồng vào tháng 11 – 12 với chè hạt, vào tháng 2 và tháng 8 với chè cành, nên chọn những ngày trời râm mát hoặc sau mưa để trồng, khi trồng cần bón thêm mỗi hốc 1kg phân chuồng hoai mục.

Trồng xen:

     Trong giai đoạn cây nhỏ từ lúc mới trồng đến năm thứ tư có thể trồng xen các loại cây như đậu, đỗ vào các khoảng trống giữa hai hàng chè để cải tạo đất, chống cỏ dại và giữ ẩm cho đất.

Bón phân:

Lượng phân bón cho 1 ha/năm (bón theo tuổi cây):

Tuổi cây	ĐVT	Lượng phân bón
		Phân chuồng	Phân lân supe	Phân đạm urê	Phân kali clorua
Chè 1 tuổi	Kg	–	–	50 – 70	30 – 40
Chè 2 tuổi		15.000 – 20.000	150	60 – 80	–
Chè 3 tuổi		–	–	100 – 120	60 – 80
Chè 4 tuổi trở lên		–	–	120 – 150	120 – 160

Cách bón:

• Phân chuồng và phân lân cứ ba năm bón một lần, trộn đều hai loại phân bón vào rạch sâu 10 – 15cm theo tán chè, bón vào tháng 11, 12 bón xong lấp đất kín phân.
• Phân đạm urê và phân kali clorua: Chia làm hai lần bón vào tháng 2 – 3 và tháng 8 – 9, trộn đều bón vào rạch sâu 6 – 8cm theo tán chè, bón xong lấp đất kín phân.

(Theo Sở Nông Nghiệp Nông thôn tỉnh Hà Giang)

4. Quy trình thu hái và chế biến trà cổ thụ shan tuyết

Có rất nhiều cách để chế biến nên trà cổ thụ, trong phạm vi bài viết này thì mình xin nói về cách chế biến trà xanh shan tuyết, loại trà shan tuyết phổ biến nhất:

• Vào khoảng thời tháng 2-3 là thời điểm điểm vụ xuân, vụ trà shan tuyết đầu tiên trong năm, cũng là vụ trà ngon nhất.
• Trà sẽ được thu hái vào lúc sáng sớm khi sương vừa tan, những người dân sẽ trèo lên những cây trà cổ thụ để hai được những lá trà và búp trà non nhất.
• Lá trà tươi sau đó sẽ được phơi và làm héo tự nhiên trước khi đưa lên chảo sao.
• Những chảo gang lớn được làm nóng trên bếp củi, người làm trà sẽ điều chính nhiệt độ vừa đủ để diệt men nhưng không làm cháy chè.
• Trà sẽ được sao và vọ liên tục vài lần cho đến khi có mùi thơm thì sẽ được sao khô hoàn toàn.
• Trà xanh shan tuyết thành phẩm sẽ có màu xám bạc, cánh trà xoăn dài, hương thơm khói đặc trưng.

5. Giá trà shan tuyết bao nhiêu tiền 1kg trên thị trường hiện nay?

     Tùy vào loại trà, vùng trà cung cấp nguyên liệu thì giá trà shan tuyết sẽ khác nhau. Trung bình giá 1kg trà shan tuyết sẽ dao động từ 1.200.000 vnđ đến 2.600.000 vnnd. Dưới đây sẽ là bảng giá chi tiết các loại trà shan tuyết ở Lộc Tân Cương.

Bảng Giá Trà Shan Tuyết Cổ Thụ Tại Lộc Tân Cương 2021

Sản Phẩm	Giá 1Kg
Trà Shan Tuyết Tà Xùa (Lục Trà)	1.100.000 vnđ
Vân Shan Trà Tà Xùa (Lục Trà sao tay)	1.800.000 vnđ
Hồng Shan Trà Hà Giang (Hồng Trà)	2.200.000 vnđ
Bạch Shan Trà Suối Giàng (Bạch Trà)	2.600.000 vnđ

 

6. Cách pha trà shan tuyết theo phong cách người sành trà

      Mình từng có cơ duyên được thưởng trà cùng với rất nhiều người am hiểu về trà, mỗi người đều có kinh nghiệm rất phong phú về việc pha và thưởng thức trà. Sau đây mình sẽ chia sẽ với các bạn cách pha trà shan tuyết, mà mình cảm thấy phù hợp nhất với bản thân.

• Đầu tiên mình sẽ tráng ấm chén qua bằng nước nóng để vệ sinh và tiệt trùng ấm chén.
• Tiếp theo mình sẽ cho 8gr trà vào và tráng qua bằng nước nóng, lượng trà này sẽ phù hợp với 4 người uống.
• Sau khi tráng trà thì mình sẽ cho 250ml nước nóng tầm 95^oC vào và bắt đầu hãm trà trong vòng 40 giây.
• Sau khi hãm trà xong mình sẽ rót hết nước trà ra chén tống (chuyên trà) qua một cái lọc trà.
• Cuối cùng rót trà từ chén tống ra từng chén quân để mời mọi người cùng thưởng thức.
• Mỗi lần hãm trà sau bạn tăng thời gian lên 10 giây thì bạn sẽ pha được 3-4 lần nữa, mà nước trà vẫn ngon như lần đầu.

Để các bạn hình dung rõ hơn về cách pha trà shan tuyết, thì các bạn có thể tham khảo video hướng dẫn sau.

7. Trà shan tuyết có công dụng gì?

     Qua hàng trăm năm những cây trà shan tuyết đã tích trữ trong mình những tinh hoa, dinh dưỡng của trời đất, mặc cho điều kiện sinh sống khắc nghiệt. Phẩm chất của cây chè suối giàng là rất đáng quý, những điều này được thể hiện qua những tác dụng như sau:

• Ngăn ngừa bệnh tim mạch.
• Cân bằng đường huyết.
• Chống lão hóa.
• Thông tiểu, bài trừ độc tố.
• Giải tỏa căng thẳng.

8. Các bước bảo quản trà shan tuyết cổ thụ

     Trà shan tuyết giống như nhiều loại trà xanh khác, phải bảo quản ở nhiệt độ và độ ẩm thích hợp, tránh tiếp xúc với ánh nắng mắt trời để có thể bảo toàn nguyên vẹn được những phẩm chất của lá trà. Sau đây sẽ là những cách để bạn bảo quản trà shan tuyết đơn giản tại nhà:

• Đầu tiên các bạn nên lựa chọn những cơ sở có bán túi trà được hút chân không, với loại túi này nếu bạn không mở túi trà ra, hoặc túi trà không vị xì thì trà shan tuyết có thể bảo quản được lên đến 2 năm.

• Nếu các bạn đã cắt gói trà ra sử dụng rồi thì có thể sử dụng một chiếc kẹp được thiết kế để khóa miệng túi trà, chiếc kẹp này sẽ giúp túi trà đã cắt ra của bạn tương đối kín khí nên có thể bảo quản được khoảng 1-2 tuần, cách này phù hợp với các túi trà nhỏ mà bạn thường xuyên sử dụng.

• Để bảo quản lượng trà lớn hơn, bạn nên sử dụng các hũ đựng trà có nắp đậy kín, bằng cách này bạn có thể bảo quản trà được cả tháng.

• Nên để trà ở những nơi khô ráo thoáng mát.

9. Video trải nghiệm vùng trà shan tuyết của Lộc Tân Cương

     Lộc Tân Cương đã từng cho dịp được theo chân hội nhóm “Uống Trà Đi” được thành lập bởi nhà báo Nguyễn Lê Uyên Viễn trong một chuyến đi các vùng trà cổ thụ ở Hà Giang. Sau đây là video đầu tiên trong chuỗi hành trình ấy:

10. Lộc Tân Cương cam kết cung cấp sản phẩm trà Shan Tuyết chính gốc 100%

Các sản phẩm trà không chứa các chất độc hại: chất bảo quản, chất tạo hương, chất tạo màu.

Khách hàng được thoải mái thử các loại trà miễn phí

Dịch vụ giao hàng tận nơi với các chính sách hỗ trợ phí vận chuyển cho khách hàng mua nhiều

Tar lại 100% tiền hàng nếu trà không giống mẫu thử.

Khách hàng có thể đổi trả hàng trong 7 ngày kể cả gói trà đã bị bóc ra nếu không hài lòng

Ở trên là những thông tin về Trà Shan Tuyết được nhiều người quan tâm nhất, nếu có thắc mắc bạn có thể bình luận bên dưới hoặc gọi đến Hotline: 0933 862 589 để được giải đáp. Lộc Tân Cương xin chân thành cảm ơn!